Приложение:Склонения существительных в греческом языке
В данной статье приведён список шаблонов, используемых для создания таблиц словоизменения существительных димотической формы, являющейся на сегодняшний день официальным стандартом новогреческого языка.
Общие принципы[править]
Для описания словоизменения греческих существительных использованы схемы, принятые в Словаре Триандафиллидиса, опубликованном в декабре 1998 года Институтом новогреческих исследований Университета Артистотеля в Салониках, онлайн-версия которого доступна на сайте Центра греческого языка (Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, сокр. Κ.Ε.Γ.). В основу классификации положено разделение в зависимости от положения ударной гласной и количества слогов в слове.
Ударение[править]
Ударение в греческом языке имеет смыслоразличительную функцию. Оно динамическое (падает на разные слоги в одном и том же слове) и может падать только на один из трёх последних слогов в слове. Принято выделять три типа: окситонное (с ударением на последнем слоге), парокситонное (с ударением на предпоследнем слоге) и пропарокситонное (с ударением на третьем слоге от конца).
Слоги[править]
В греческом также происходит разделение существительных по количеству слогов в слове: равносложные или парасиллабические имеют одинаковое количество слогов во всех формах, а неравносложные — нет.
Применения шаблонов[править]
Наименования шаблонов греческого словоизменения несколько отличаются от прочих в Викисловаре. Род существительных, как правило не указывается, вместо этого после кода языка указывается сокращение части речи (в данном случае: Ο (омикрон) — Ουσιαστικά «существительные») и цифровой код соответствующей модели словоизменения.
Также в таблицах цветом выделяются флексии, присоединяемые к основе. Для этого имеется отдельный шаблон.
Шаблоны склонения[править]
в данном разделе приведены ключевые слова парадигмы склонения. Дополнительно в документации прописаны различные нюансы применения каждого конкретного шаблона.
Ключевые слова парадигмы | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Шаблон | ||||||||
Число | ||||||||
Единственное | Множественное | |||||||
Им. п. | Род. п. | Вин. п. | Зв. п | Им. п. | Род. п. | Вин. п. | Зв. п | |
Ο1 | ψωμάς | ψωμά | ψωμά | ψωμά | ψωμάδες | ψωμάδων | ψωμάδες | ψωμάδες |
Ο2 | κανόνας | κανόνα | κανόνα | κανόνα | κανόνες | κανόνων | κανόνες | κανόνες |
Ο2/Ο4 | πατέρας | πατέρα | πατέρα | πατέρα | πατέρες πατεράδες |
πατέρων |
πατέρες πατεράδες |
πατέρες πατεράδες |
Ο3 | ταμίας | ταμία | ταμία | ταμία | ταμίες | ταμιών | ταμίες | ταμίες |
Ο3α | μήνας | μήνα μηνός |
μήνα | μήνα | μήνες | μηνών | μήνες | μήνες |
Ο4 | κάλφας | κάλφα | κάλφα | κάλφα | καλφάδες | καλφάδων | καλφάδες | καλφάδες |
Ο5 | φύλακας | φύλακα | φύλακα | φύλακα | φύλακες | φυλάκων | φύλακες | φύλακες |
Ο6 | τσέλιγκας | τσέλιγκα | τσέλιγκα | τσέλιγκα | τσελιγκάδες | τσελιγκάδων | τσελιγκάδες | τσελιγκάδες |
Ο7 | νικητής | νικητή | νικητή | νικητή | νικητές | νικητών | νικητές | νικητές |
Ο8 | γανωματής | γανωματή | γανωματή | γανωματή | γανωματήδες | γανωματήδων | γανωματήδες | γανωματήδες |
Ο9 | βουτηχτής | βουτηχτή | βουτηχτή | βουτηχτή | βουτηχτές βουτηχτάδες |
βουτηχτών βουτηχτάδων |
βουτηχτές βουτηχτάδες |
βουτηχτές βουτηχτάδες |
Ο10 | ναύτης | ναύτη | ναύτη | ναύτη | ναύτες | ναυτών | ναύτες | ναύτες |
Ο11 | μανάβης | μανάβη | μανάβη | μανάβη | μανάβηδες | μανάβηδων | μανάβηδες | μανάβηδες |
Ο12 | φούρναρης | φούρναρη | φούρναρη | φούρναρη | φουρνάρηδες | φουρνάρηδων | φουρνάρηδες | φουρνάρηδες |
Ο13 | καφές | καφέ | καφέ | καφέ | καφέδες | καφέδων | καφέδες | καφέδες |
Ο14 | κόντες | κόντε | κόντε | κόντε | κόντηδες | κόντηδων | κόντηδες | κόντηδες |
Ο15 | παππούς | παππού | παππού | παππού | παππούδες | παππούδων | παππούδες | παππούδες |
Ο15α | νους | νου | νου | νου | — | — | — | — |
Ο16 | περίπλους | περίπλου | περίπλου | περίπλου | περίπλοι | περίπλων | περίπλους | περίπλοι |
Ο17 | ουρανός | ουρανού | ουρανό | ουρανέ | ουρανοί | ουρανών | ουρανούς | ουρανοί |
Ο17/Ο34 (м./ж.) | γιατρός | γιατρού | γιατρό | γιατρέ | γιατροί | γιατρών | γιατρούς | γιατροί |
Ο18 | δρόμος | δρόμου | δρόμο | δρόμε | δρόμοι | δρόμων | δρόμους | δρόμοι |
Ο18/Ο35 (м./ж.) | ζωγράφος | ζωγράφου | ζωγράφο | ζωγράφε | ζωγράφοι | ζωγράφων | ζωγράφους | ζωγράφοι |
Ο18α | γέρος | γέρου | γέρο | γέρο | γέροι | γέρων | γέρους | γέροι |
Ο19 | άγγελος | αγγέλου | άγγελο | άγγελε | άγγελοι | αγγέλων | αγγέλους | άγγελοι |
Ο20 | αντίλαλος | αντίλαλου | αντίλαλο | αντίλαλε | αντίλαλοι | αντίλαλων | αντίλαλους | αντίλαλοι |
Ο20α | υπόκοσμος | υπόκοσμου υποκόσμου |
υπόκοσμο | υπόκοσμε | υπόκοσμοι | υπόκοσμων υποκόσμων |
υπόκοσμους υποκόσμους |
υπόκοσμοι |
Ο21 | δεκανέας | δεκανέα | δεκανέα | δεκανέα | δεκανείς | δεκανέων | δεκανείς | δεκανείς |
Ο22 | συγγενής | συγγενή | συγγενή | συγγενή | συγγενείς | συγγενών | συγγενείς | συγγενείς |
Ο23 | μαμά | μαμάς | μαμά | μαμά | μαμάδες | μαμάδων | μαμάδες | μαμάδες |
Ο24 | καρδιά | καρδιάς | καρδιά | καρδιά | καρδιές | καρδιών | καρδιές | καρδιές |
Ο25 | ώρα | ώρας | ώρα | ώρα | ώρες | ωρών | ώρες | ώρες |
Ο25α | πείνα | πείνας | πείνα | πείνα | πείνες | — | πείνες | πείνες |
Ο25β | Αθήνα | Αθήνας | Αθήνα | Αθήνα | — | Αθηνών | — | — |
Ο26 | μητέρα | μητέρας | μητέρα | μητέρα | μητέρες | μητέρων | μητέρες | μητέρες |
Ο27 | θάλασσα | θάλασσας | θάλασσα | θάλασσα | θάλασσες | θαλασσών | θάλασσες | θάλασσες |
Ο27α | πέστροφα | πέστροφας | πέστροφα | πέστροφα | πέστροφες | — | πέστροφες | πέστροφες |
Ο28 | σάλπιγγα | σάλπιγγας | σάλπιγγα | σάλπιγγα | σάλπιγγες | σαλπίγγων | σάλπιγγες | σάλπιγγες |
Ο29 | ψυχή | ψυχής | ψυχή | ψυχή | ψυχές | ψυχών | ψυχές | ψυχές |
Ο29α | υπακοή | υπακοής | υπακοή | υπακοή | υπακοές | — | υπακοές | υπακοές |
Ο30 | νίκη | νίκης | νίκη | νίκη | νίκες | νικών | νίκες | νίκες |
Ο30α | βιασύνη | βιασύνης | βιασύνη | βιασύνη | βιασύνες | — | βιασύνες | βιασύνες |
Ο31 | σκέψη | σκέψης σκέψεως |
σκέψη | σκέψη | σκέψεις | σκέψεων | σκέψεις | σκέψεις |
Ο32 | ζάχαρη | ζάχαρης | ζάχαρη | ζάχαρη | ζάχαρες | — | ζάχαρες | ζάχαρες |
Ο32α | κούραση | κούρασης | κούραση | κούραση | — | — | — | — |
Ο33 | δύναμη | δύναμης δυνάμεως |
δύναμη | δύναμη | δυνάμεις | δυνάμεων | δυνάμεις | δυνάμεις |
Ο34 | οδός | οδού | οδό | οδέ | οδοί | οδών | οδούς | οδοί |
Ο35 | διχοτόμος | διχοτόμου | διχοτόμο | διχοτόμε | διχοτόμοι | διχοτόμων | διχοτόμους | διχοτόμοι |
Ο36 | εγκύκλιος | εγκυκλίου | εγκύκλιο | εγκύκλιε εγκύκλιο |
εγκύκλιοι εγκύκλιες |
εγκυκλίων | εγκυκλίους εγκύκλιες |
εγκύκλιοι εγκύκλιες |
Ο37 | αλεπού | αλεπούς | αλεπού | αλεπού | αλεπούδες | αλεπούδων | αλεπούδες | αλεπούδες |
Ο37α | βάβω | βάβως | βάβω | βάβω | (βάβες) | (βάβων) | (βάβες) | (βάβες) |
Ο37β | ηχώ | ηχούς ηχώς |
ηχώ | ηχώ | — | — | — | — |
Ο38 | βουνό | βουνού | βουνό | βουνό | βουνά | βουνών | βουνά | βουνά |
Ο39 | πεύκο | πεύκου | πεύκο | πεύκο | πεύκα | πεύκων | πεύκα | πεύκα |
Ο40 | πρόσωπο | προσώπου | πρόσωπο | πρόσωπο | πρόσωπα | προσώπων | πρόσωπα | πρόσωπα |
Ο41 | σίδερο | σίδερου | σίδερο | σίδερο | σίδερα | σίδερων | σίδερα | σίδερα |
Ο42 | βούτυρο | βούτυρου βουτύρου |
βούτυρο | βούτυρο | βούτυρα | βούτυρων βούτυρα |
βούτυρα | βούτυρα |
Ο43 | παιδί | παιδιού | παιδί | παιδί | παιδιά | παιδιών | παιδιά | παιδιά |
Ο44 | τραγούδι | τραγουδιού | τραγούδι | τραγούδι | τραγούδια | τραγουδιών | τραγούδια | τραγούδια |
Ο44α | αρνάκι | — | αρνάκι | αρνάκι | αρνάκια | — | αρνάκια | αρνάκια |
Ο45 | τσάι | τσαγιού | τσάι | τσάι | τσάγια | τσαγιών | τσάγια | τσάγια |
Ο46 | μέρος | μέρους | μέρος | μέρος | μέρη | μερών | μέρη | μέρη |
Ο46α | μίσος | μίσους | μίσος | μίσος | μίση | — | μίση | μίση |
Ο46β | χάος | χάους | χάος | χάος | — | — | — | — |
Ο47 | έδαφος | εδάφους | έδαφος | έδαφος | εδάφη | εδαφών | εδάφη | εδάφη |
Ο48 | κύμα | κύματος | κύμα | κύμα | κύματα | κυμάτων | κύματα | κύματα |
Ο49 | όνομα | ονόματος | όνομα | όνομα | ονόματα | ονομάτων | ονόματα | ονόματα |
Ο50 | γράψιμο | γραψίματος | γράψιμο | γράψιμο | γραψίματα | γραψιμάτων | γραψίματα | γραψίματα |
Ο51 | φως | φωτός | φως | φως | φώτα | φώτων | φώτα | φώτα |
Ο51α | κρέας | κρέατος | κρέας | κρέας | κρέατα | κρεάτων | κρέατα | κρέατα |
Ο52 | ον | όντος | ον | ον | όντα | όντων | όντα | όντα |
Ο53 | μέλλον | μέλλοντος | μέλλον | μέλλον | μέλλοντα | μελλόντων | μέλλοντα | μέλλοντα |