дияргә
Татарский[править]
Латиница (Latinca)[править]
Морфологические и синтаксические свойства[править]
Неличные формы глагола
| Положительная форма | Отрицательная форма | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Инфинитив на -рга/-ргә | дияргә | димәскә | ||||
| Инфинитив на -мак/-мәк | димәк | |||||
| Имя действия | дию | димәү | ||||
| Причастие настоящего времени | диюче | димәүче | ||||
| Причастие прошедшего времени | дигән | димәгән | ||||
| Причастие будущего времени на -ачак/-ячак | диячәк | димәячәк | ||||
| Причастие будущего времени на -асы/-ыйсы | диясе | димисе | ||||
| Причастие будущего времени на -р/-ыр/-ар | дияр | димәс | ||||
| Деепричастие сопутствия действию | диеп | димичә | ||||
| Деепричастие предшествия действию | дигәнче | димәгәнче | ||||
| Деепричастие постдействия | дигәч | димәгәч | ||||
Личные формы глагола
| мин | син | ул | без | сез | алар | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Желательное / повелительное наклонение | дим | ди | дисен | дик | дигез | дисеннәр |
| Желательное / повелительное накл. (отр. форма) | димим | димә | димәсен | димик | димәгез | димәсеннәр |
| Условное наклонение | дисәм | дисәң | дисә | дисәк | дисәгез | дисәләр |
| Условное наклонение (отр. форма) | димәсәм | димәсәң | димәсә | димәсәк | димәсәгез | димәсәләр |
| Настояще-будущее время | дим | дисең | ди | дибез | дисез | диләр |
| Настояще-будущее время (отр. форма) | димим | димисең | дими | димибез | димисез | димиләр |
| Прошедшее категорическое вр. | дидем | дидең | диде | дидек | дидегез | диде(ләр) |
| Прошедшее категорическое вр. (отр. форма) | димәдем | димәдең | димәде | димәдек | димәдегез | димәде(ләр) |
| Прошедшее неопределённое вр. | дигәнмен | дигәнсең | дигән | дигәнбез | дигәнсез | дигәннәр |
| Прошедшее неопределённое вр. (отр. форма) | димәгәнмен | димәгәнсең | димәгән | димәгәнбез | димәгәнсез | димәгәннәр |
| Будущее категорическое вр. | диячәкмен | диячәксең | диячәк | диячәкбез | диячәксез | диячәкләр |
| Будущее категорическое вр. (отр. форма) | димәячәкмен | димәячәксең | димәячәк | димәячәкбез | димәячәксез | димәячәкләр |
| Будущее неопределённое вр. | диярмен | диярсең | дияр | диярбез | диярсез | диярләр |
| Будущее неопределённое вр. (отр. форма) | димәм(ен) | димәссең | димәс | димәбез | димәссез | димәсләр |
ди-яр-гә́
Глагол.
Корень: -ди-; аффикс времени: -әр; падежное окончание: -гә.
Произношение[править]
Семантические свойства[править]
Значение[править]
- говорить, сказать, сказывать, молвить
- послелог дигән - по имени ◆ Таулар артында Чиләбә дигән бер шәһәр бар. — За горами есть город под названием Челябинск.
- послелог дигәндә - насчет, относительно; для, ради
- послелог дип - для, ради
- союз дип - что, чтобы
Фразеологизмы и устойчивые сочетания[править]
Родственные слова[править]
| Ближайшее родство | |
| |
Этимология[править]
Общетюркское.