Перейти к содержанию

qurmoq

Материал из Викисловаря

Узбекский

[править]

Морфологические и синтаксические свойства

[править]
Действительный залог 
Время Единственное число Множественное число
1-е лицо 2-е лицо 3-е лицо 1-е лицо 2-е лицо 3-е лицо
Изъявительное наклонение
Настояще-будущее quraman qurasan quradi quramiz qurasiz quradi(lar)
— отрицательная форма qurmayman qurmaysan qurmaydi qurmaymiz qurmaysiz qurmaydi(lar)
Настоящее длительное (1) quryapman quryapsan quryapti quryapmiz quryapsiz quryapti(lar)
— отрицательная форма qurmayapman qurmayapsan qurmayapti qurmayapmiz qurmayapsiz qurmayapti(lar)
Настоящее длительное (2) qurmoqdaman qurmoqdasan qurmoqda qurmoqdamiz qurmoqdasiz qurmoqda(lar)
Настоящее длительное (3) qurayotirman qurayotirsan qurayotir qurayotirmiz qurayotirsiz qurayotir(lar)
— отрицательная форма qurmayotirman qurmayotirsan qurmayotir qurmayotirmiz qurmayotirsiz qurmayotir(lar)
Очевидное прошедшее qurdim qurding qurdi qurdik qurdingiz qurdi(lar)
— отрицательная форма qurmadim qurmading qurmadi qurmadik qurmadingiz qurmadi(lar)
Прошедшее причастное qurganman qurgansan qurgan qurganmiz qurgansiz qurgan(lar)
— отрицательная форма (1) qurmaganman qurmagansan qurmagan qurmaganmiz qurmagansiz qurmagan(lar)
— отрицательная форма (2) qurgan emasman qurgan emassan qurgan emas qurgan emasmiz qurgan emassiz qurgan emas(lar)
— отрицательная форма (3) qurganim yoʻq qurganing yoʻq qurgani yoʻq qurganimiz yoʻq qurganingiz yoʻq qurgan(lar)i yoʻq
Давнопрошедшее qurgan edim qurgan eding qurgan edi qurgan edik qurgan edingiz qurgan edi(lar)
— отрицательная форма (1) qurmagan edim qurmagan eding qurmagan edi qurmagan edik qurmagan edingiz qurmagan edi(lar)
— отрицательная форма (2) qurgan emas edim qurgan emas eding qurgan emas edi qurgan emas edik qurgan emas edingiz qurgan emas edi(lar)
— отрицательная форма (3) qurganim yoʻq edi qurganing yoʻq edi qurgani yoʻq edi qurganimiz yoʻq edi qurganingiz yoʻq edi qurgan(lar)i yoʻq edi
Многократно-длительное прошедшее qurar edim qurar eding qurar edi qurar edik qurar edingiz qurar edi(lar)
— отрицательная форма qurmas edim qurmas eding qurmas edi qurmas edik qurmas edingiz qurmas edi(lar)
Пересказительное прошедшее quribman quribsan quribdi quribmiz quribsiz quribdi(lar)
— отрицательная форма qurmabman qurmabsan qurmabdi qurmabmiz qurmabsiz qurmabdi(lar)
Будущее предположительное qurarman qurarsan qurar qurarmiz qurarsiz qurar(lar)
— отрицательная форма qurmasman qurmassan qurmas qurmasmiz qurmassiz qurmas(lar)
Наклонение намерения
Будущее намерения qurmoqchiman qurmoqchisan qurmoqchi qurmoqchimiz qurmoqchisiz qurmoqchi(lar)
— отрицательная форма qurmoqchi emasman qurmoqchi emassan qurmoqchi emas qurmoqchi emasmiz qurmoqchi emassiz qurmoqchi emas(lar)
Прошедшее намерения qurmoqchi edim qurmoqchi eding qurmoqchi edi qurmoqchi edik qurmoqchi edingiz qurmoqchi edi(lar)
— отрицательная форма qurmoqchi emas edim qurmoqchi emas eding qurmoqchi emas edi qurmoqchi emas edik qurmoqchi emas edingiz qurmoqchi emas edi(lar)
Повелительно-желательное наклонение
quray qur / quring (вежл.) qursin quraylik quringiz qursin(lar)
— отрицательная форма qurmay qurma / qurmang (вежл.) qurmasin qurmaylik qurmangiz qurmasin(lar)
Условное наклонение
qursam qursang qursa qursak qursangiz qursa(lar)
— отрицательная форма qurmasam qurmasang qurmasa qurmasak qurmasangiz qurmasa(lar)
Неличные формы
Причастие настоящего времени qurayotgan Причастие будущего времени qurar
— отрицательная форма qurmayotgan — отрицательная форма qurmas
Причастие прошедшего времени qurgan Деепричастие (1) qura
— отрицательная форма qurmagan Деепричастие (2) qurib
Причастие настояще-будущего времени quradigan — отрицательная форма qurmay, qurmasdan
— отрицательная форма qurmaydigan Инфинитив qurmoq
Страдательный залог 
Время Единственное число Множественное число
1-е лицо 2-е лицо 3-е лицо 1-е лицо 2-е лицо 3-е лицо
Изъявительное наклонение
Настояще-будущее qurilaman qurilasan quriladi qurilamiz qurilasiz quriladi(lar)
— отрицательная форма qurilmayman qurilmaysan qurilmaydi qurilmaymiz qurilmaysiz qurilmaydi(lar)
Настоящее длительное (1) qurilyapman qurilyapsan qurilyapti qurilyapmiz qurilyapsiz qurilyapti(lar)
— отрицательная форма qurilmayapman qurilmayapsan qurilmayapti qurilmayapmiz qurilmayapsiz qurilmayapti(lar)
Настоящее длительное (2) qurilmoqdaman qurilmoqdasan qurilmoqda qurilmoqdamiz qurilmoqdasiz qurilmoqda(lar)
Настоящее длительное (3) qurilayotirman qurilayotirsan qurilayotir qurilayotirmiz qurilayotirsiz qurilayotir(lar)
— отрицательная форма qurilmayotirman qurilmayotirsan qurilmayotir qurilmayotirmiz qurilmayotirsiz qurilmayotir(lar)
Очевидное прошедшее qurildim qurilding qurildi qurildik qurildingiz qurildi(lar)
— отрицательная форма qurilmadim qurilmading qurilmadi qurilmadik qurilmadingiz qurilmadi(lar)
Прошедшее причастное qurilganman qurilgansan qurilgan qurilganmiz qurilgansiz qurilgan(lar)
— отрицательная форма (1) qurilmaganman qurilmagansan qurilmagan qurilmaganmiz qurilmagansiz qurilmagan(lar)
— отрицательная форма (2) qurilgan emasman qurilgan emassan qurilgan emas qurilgan emasmiz qurilgan emassiz qurilgan emas(lar)
— отрицательная форма (3) qurilganim yoʻq qurilganing yoʻq qurilgani yoʻq qurilganimiz yoʻq qurilganingiz yoʻq qurilgan(lar)i yoʻq
Давнопрошедшее qurilgan edim qurilgan eding qurilgan edi qurilgan edik qurilgan edingiz qurilgan edi(lar)
— отрицательная форма (1) qurilmagan edim qurilmagan eding qurilmagan edi qurilmagan edik qurilmagan edingiz qurilmagan edi(lar)
— отрицательная форма (2) qurilgan emas edim qurilgan emas eding qurilgan emas edi qurilgan emas edik qurilgan emas edingiz qurilgan emas edi(lar)
— отрицательная форма (3) qurilganim yoʻq edi qurilganing yoʻq edi qurilgani yoʻq edi qurilganimiz yoʻq edi qurilganingiz yoʻq edi qurilgan(lar)i yoʻq edi
Многократно-длительное прошедшее qurilar edim qurilar eding qurilar edi qurilar edik qurilar edingiz qurilar edi(lar)
— отрицательная форма qurilmas edim qurilmas eding qurilmas edi qurilmas edik qurilmas edingiz qurilmas edi(lar)
Пересказительное прошедшее qurilibman qurilibsan qurilibdi qurilibmiz qurilibsiz qurilibdi(lar)
— отрицательная форма qurilmabman qurilmabsan qurilmabdi qurilmabmiz qurilmabsiz qurilmabdi(lar)
Будущее предположительное qurilarman qurilarsan qurilar qurilarmiz qurilarsiz qurilar(lar)
— отрицательная форма qurilmasman qurilmassan qurilmas qurilmasmiz qurilmassiz qurilmas(lar)
Наклонение намерения
Будущее намерения qurilmoqchiman qurilmoqchisan qurilmoqchi qurilmoqchimiz qurilmoqchisiz qurilmoqchi(lar)
— отрицательная форма qurilmoqchi emasman qurilmoqchi emassan qurilmoqchi emas qurilmoqchi emasmiz qurilmoqchi emassiz qurilmoqchi emas(lar)
Прошедшее намерения qurilmoqchi edim qurilmoqchi eding qurilmoqchi edi qurilmoqchi edik qurilmoqchi edingiz qurilmoqchi edi(lar)
— отрицательная форма qurilmoqchi emas edim qurilmoqchi emas eding qurilmoqchi emas edi qurilmoqchi emas edik qurilmoqchi emas edingiz qurilmoqchi emas edi(lar)
Повелительно-желательное наклонение
qurilay quril / quriling (вежл.) qurilsin qurilaylik qurilingiz qurilsin(lar)
— отрицательная форма qurilmay qurilma / qurilmang (вежл.) qurilmasin qurilmaylik qurilmangiz qurilmasin(lar)
Условное наклонение
qurilsam qurilsang qurilsa qurilsak qurilsangiz qurilsa(lar)
— отрицательная форма qurilmasam qurilmasang qurilmasa qurilmasak qurilmasangiz qurilmasa(lar)
Неличные формы
Причастие настоящего времени qurilayotgan Причастие будущего времени qurilar
— отрицательная форма qurilmayotgan — отрицательная форма qurilmas
Причастие прошедшего времени qurilgan Деепричастие (1) qurila
— отрицательная форма qurilmagan Деепричастие (2) qurilib
Причастие настояще-будущего времени quriladigan — отрицательная форма qurilmay, qurilmasdan
— отрицательная форма qurilmaydigan Инфинитив qurilmoq

qurmoq  (қурмоқ)

Глагол.

Корень: -qur-; суффикс: -moq.

Произношение

[править]

    Семантические свойства

    [править]

    Значение

    [править]
    1. строить, сооружать, возводить  uy qurmoq  строить дом  ko'prik qurmoq  строить мост
    2. ставить, устанавливать  chodir qurmoq  ставить палатку, шатёр
    3. перен. основать, устанавливать, образовывать, обосновываться  turmush qurmoq  сыграть свадьбу, построить семью, остепениться  davra qurmoq  образовать круг

    Синонимы

    [править]

    Антонимы

    [править]

    Гиперонимы

    [править]

    Гипонимы

    [править]

    Родственные слова

    [править]
    Ближайшее родство
    • существительные: quruvchi
    • прилагательные: quruvli

    Этимология

    [править]

    От ??

    Фразеологизмы и устойчивые сочетания

    [править]