Татарский

Латиница (Latinca)

Морфологические и синтаксические свойства

Неличные формы глагола

	Положительная форма	Отрицательная форма
Инфинитив на -рга/-ргә	дияргә	димәскә
Инфинитив на -мак/-мәк	димәк
Имя действия	дию	димәү

Причастие настоящего времени	диюче	димәүче
Причастие прошедшего времени	дигән	димәгән
Причастие будущего времени на -ачак/-ячак	диячәк	димәячәк
Причастие будущего времени на -асы/-ыйсы	диясе	димисе
Причастие будущего времени на -р/-ыр/-ар	дияр	димәс

Деепричастие сопутствия действию	диеп	димичә
Деепричастие предшествия действию	дигәнче	димәгәнче
Деепричастие постдействия	дигәч	димәгәч

Личные формы глагола

	мин	син	ул	без	сез	алар
Желательное / повелительное наклонение	дим	ди	дисен	дик	дигез	дисеннәр
Желательное / повелительное накл. (отр. форма)	димим	димә	димәсен	димик	димәгез	димәсеннәр

Условное наклонение	дисәм	дисәң	дисә	дисәк	дисәгез	дисәләр
Условное наклонение (отр. форма)	димәсәм	димәсәң	димәсә	димәсәк	димәсәгез	димәсәләр

Настояще-будущее время	дим	дисең	ди	дибез	дисез	диләр
Настояще-будущее время (отр. форма)	димим	димисең	дими	димибез	димисез	димиләр

Прошедшее категорическое вр.	дидем	дидең	диде	дидек	дидегез	диде(ләр)
Прошедшее категорическое вр. (отр. форма)	димәдем	димәдең	димәде	димәдек	димәдегез	димәде(ләр)

Прошедшее неопределённое вр.	дигәнмен	дигәнсең	дигән	дигәнбез	дигәнсез	дигәннәр
Прошедшее неопределённое вр. (отр. форма)	димәгәнмен	димәгәнсең	димәгән	димәгәнбез	димәгәнсез	димәгәннәр

Будущее категорическое вр.	диячәкмен	диячәксең	диячәк	диячәкбез	диячәксез	диячәкләр
Будущее категорическое вр. (отр. форма)	димәячәкмен	димәячәксең	димәячәк	димәячәкбез	димәячәксез	димәячәкләр

Будущее неопределённое вр.	диярмен	диярсең	дияр	диярбез	диярсез	диярләр
Будущее неопределённое вр. (отр. форма)	димәм(ен)	димәссең	димәс	димәбез	димәссез	димәсләр

ди-яр-гә́

Глагол.

Корень: -ди-; аффикс времени: -әр; падежное окончание: -гә.

Произношение

Семантические свойства

Значение

говорить, сказать, сказывать, молвить
послелог дигән - по имени ◆ Таулар артында Чиләбә дигән бер шәһәр бар. — За горами есть город под названием Челябинск.
послелог дигәндә - насчет, относительно; для, ради
послелог дип - для, ради
союз дип - что, чтобы

Фразеологизмы и устойчивые сочетания

Родственные слова

Ближайшее родство
послелоги: дип

Этимология

Общетюркское.