Викисловарь:Списки Сводеша для нахско-дагестанских языков

Материал из Викисловаря
Списки Сводеша для разных языков
Абхазо-адыгскиеАфразийскиеБалтийскиеБантуГерманскиеГреческийДене-енисейскиеИндоарийскиеИндоиранскиеИскусственныеКельтскиеМонгольскиеНахско-дагестанскиеПалеоазиатскиеРоманскиеСамодийскиеСино-тибетскиеСлавянскиеТунгусо-маньчжурскиеТупи-гуараниТюркскиеФинно-угорскиеКартвельские
Русский Английский Аварский Ахвахский Даргинский Лакский Лезгинский Табасаранский Чеченский
1 я I дун дене ну, ду на зун узу, изу со
2 ты you (sing.), thou мун мене xIу ина вун уву, иву хьо
3 он he гъав гьуве гьих ва ам думу, мугъу и, иза
4 мы we ниж, нилъ исси нуша жу чун ичу, учу тхо, вай
5 вы you (pl.) нуж ушди хIуша зу куьн ичIву, учIву шу
6 они they дол гьудуйи гьихди вай, тай, мий, кIай, гай абур, гIабур дукьри, дурар уьш, уьзаш
7 этот, эта, это this гьав, гьай, гьаб гьабе гьиш ва и, им, гьа, гьам му и, хIара
8 тот, та, то that дов, дой, доб гьудубе гьихкIубил му, та, кIа, га ам, атIам гьадму, тму и, дIара
9 здесь, тут here гьаниб гьаге гьишкIуб, ишаб шикку ина; инал мушваъ, гьамушваъ кхузахь
10 там there доба, гъоба, лъоба гьуде ихаб тикку ана; гьана гъушваъ, гьадшваъ цигахь
11 кто who шив, шал, ший чуви ча, чи цу вуж фуж, гьуш мила, муьлш
12 что what шиб чуби си, се ци вуч фу, фи хIун
13 где where киб гьагилIи каниб, чинаб чув гьина наан, наши мичахь
14 когда when кида чунда мурт, сикъе та мус гьела, фила маца
15 как how кин чигве сион, сен цукун гьикI фици муха
16 не not гуро голъIе ахIин къа- тlа -дар ца, ма
17 все all кинабго акьIода либилла циняв вири вари дерриг, массо а
18 много many гIамерго богъода дахъал чIявусса бул, гзаф аьхчIваъ дукха
19 несколько some чанго чамисса чумал цаппара са шумуд, пара цIюбси масех, маситта
20 немного, мало few тIинжо анчада камти, дахъалахlин чанни, чансса са тIимил цIюб, цIиб жимма, кIезиг
21 другой, иной other цоги челяда итилти, итиль, цархlил цамур, гамур маса, муькуь гъайри, жжара кхин
22 один one цо чебе ца ца сад саб цхьаъ
23 два two кІиго к1еда кIел кIива кьвед кьюб шиъ
24 три three лъабго лъIвада хIябал шамма пуд шибуб кхоъ
25 четыре four ункъо бокъIода авъол мукьва кьуд йюкьуб диъ
26 пять five къо иштуда шел ххюва вад хьуб пхиъ
27 большой, великий big кІудияб инкIабе халаси хъунмасса чIехи аьхюв доккха
28 длинный, долгий long халатаб баххада гIиркъал, бухъяна лакъисса яргъи ярхув деха
29 широкий wide гІатІидаб къIада вягІул, бягlуси уттасса гьяркьуь яркьув шуьйра
30 толстый thick б/ицатаб цIцIарада цIирхIил, бузил,буршул, бабза ганзсса яцIу ацIув стомма, дерстана
31 тяжёлый heavy бакІаб гьокIорада зугьал,декIси кIусса залан гъагъув, аькъюв деза
32 маленький small, little гьитІинаб инкIкIвабе биштал, биштаси чIивисса гъвечIи, бицIи бичьив, бицIув жима
33 короткий short къокъаб бачада къантIа кутIасса куьруь жжикъув доца
34 узкий narrow чІедераб цIцIедеда кьакьал, кьакьаси къумасса гуьтӀуь ккурув готта
35 тонкий thin биччараб бакьIарада гъорцIа, чlяртlа кIюласса шуькIуь чIиллув дуткъа
36 женщина woman гІадан акIкIа хIунул адам хъамитайпа паб, дишегьли шив зуда
37 мужчина man (adult male) бихьинчи экIва мургьул адам адамина итим жилур божа
38 человек man (human being) адамал анде адам, инсан инсан кас, инсан адми, эрми стаг, адам
39 ребёнок, дитя child лъимер микIе дярхIа,хъяша,виштаси урши, рурси оьрч аял бицIур, байришш бер
40 жена wife бахІарай акIкIи хIунул щарсса паб хпир зуда
41 муж husband рос ххеве мургьул,амарсар лас гъуьл жви майра
42 мать, мама mother эбел, баба иля адай, неш, аба дада, нину диде, те, бах дада, баб нана
43 отец, тятя father эмен, дада има ази, дудеш, ада мямма, ппу буба, дах, тха гага, аба да
44 зверь, животное animal жанавар, хІайван хIема жанивар, мицIираг жанавар гьайван, нечхир жжанвар, кьуц1бил дийнат, экха
45 рыба fish ччугІа ччугIа балихъ чавахъ, балугъ гъед чичI чIара
46 птица bird хІинчІ щакиба арсан, чяка лелуххи нуькI жакьв олхазар
47 собака, пёс dog бахІри хвайи хя, гажа ккаччи кицI ху жIаьла
48 вошь louse нацІ нацIцIи ниръ нацI нет ницц меза
49 змея, гад snake борохь бека чичIала шатта гъуьлягъ битI лаьхьа
50 червь, червяк worm къвекІ бека милякъ кьюнукьяй шатта шар, квак мяляхъ Н1аьна (бу)
51 дерево tree гъветІ руша галга, галги мурхь тар, кIарас гьар дитт (ду), хен (бу)
52 лес forest рохь руша вацIа вацIа там, рук яркку хьун (йу)
53 палка stick тІил чIули мурчI, тIерхьа ттархь лаш маргъу г1аж
54 плод, овощ fruit пер-хер михъи цIед ахъулсса емиш цIиргъ стом (бу)
55 семя, семена seed хьон кьетIу гье, гьви гьанна твар дил, ццил х1у (ду)
56 лист leaf амахI кьIанде кIапи чIапIи пеш кIаж г1а
57 корень root кьибил экье мякь мархха дувул, пун жжив, кьав орам (бу)
58 кора bark (from tree) макъар хъали кам галгала макьара чкал ггали ковст (йу)
59 цветок flower тІегь ццицци вава тIутIи цуьк куку, кюккю зезаг
60 трава grass хер жоми кьар уртту хъач, векь укI буц (йу), кханча (бу)
61 верёвка rope квар рацIцIи гьая, чIиъ, дигьни хьхьва цIил тIурин тIийриг, муш
62 кожа, шкура skin тІом цIцIоко кам, кабц бурчу хам кьирикь не1 (ду)
63 мясо meat гьан рикьи диъ дикI як йикк жижиг (ду)
64 кровь blood би гьини хIи оь иви иффи ц1ий (ду)
65 кость bone ракьа ракьи лига ттаркI кIараб йиркк даь1ахк (йу)
66 жир fat (n.) тIатIи чаралъе хIоли, гlявадеш аьгъушиву гъери, пиъ хьял, чагъ мохь (йу)
67 яйцо egg хоно хъIану гидгари ккунук кака гугу, пелихюв х1оа (ду)
68 рог horn лъар анкIатIи кяхIес, мукеки кьири, хъи карч карчIаъ ма1а (йу)
69 хвост tail бухІи калIи кIими, арги магъ тум рижв ц1ога (ду)
70 перо feather хІули хIули пухIяла, пяхIул тIиму, къув цIакул зик, хьинцI пелаг (ду)
71 волос(ы) hair рас кари гъиз, гъез, чур, чурми чIара, кIиз чIар куш месаш
72 голова head бетIер мина бекI бакI кьил кIул корта
73 ухо ear гIен гьанде лехIи вичIи яб ив лерг
74 глаз eye бер кIегьа хIули я вил ул бIаьрг
75 нос nose шумеш, мегIер мигIа къанкъ май нер хъюхъ мара
76 рот mouth кIал къIели мухIли, ахъ кьац сив ушвъ барт
77 зуб tooth гІус чилё цула ккарччи свах, сас сиби церг
78 язык tongue мацI мицIцIи мез, лезми(который во рту) маз мез мелдз мотт
79 ноготь fingernail малъ милъIо нико михь кек шшав ма1ар (йу)
80 стопа, ступня foot хІетІе цIцIекIа ганзла мер, бекI-кьяш бакIччан кьуьл гъумпI ког, кога кIело
81 нога leg хIетI цIцIекIа кьяш ччан кIвач ликк ког
82 колено knee наку мукъIу кьукьа ник мет кьамкь гола
83 ладонь, рука hand хъат рекьIа хъат, накъ ка кап хлин гагь, шеб куьг, ка
84 крыло wing кваркьи лъиро духьала, шали хъа лув хилицц, хлинцц тIам
85 живот, брюхо, пузо belly чехь река кани лякьа руфун фни лежиг (ду), тІингар (йу)
86 внутренности, кишки guts бакь-кІач бакьа даргмах, руди, руди-къуди хютту раттар вудар, рудраъ кийра (бу), чуьйраш
87 шея, горло neck габур кIоли хъяб, сурс ссурссу гардан, хев хьянт1 1на (йу), лаг (ду)
88 спина back мугъ ракъвалIи къакъ бянивсса, бархӀ кIул кьял, йирф букъ (бу)
89 грудь breast керен ницци михъири хъазам хур нанай, мухур мамаг, накха
90 сердце heart ракI ракIва урк1и, карцIа къюкI рикI юкIв дог
91 печень liver тІул рикьIелIи дулекI ттиликI лекь ликI до1ах
92 пить drink къезе цIцIарурулъIа ужес хIачIлан, хIачIан хъун убгъус мала
93 есть, кушать eat кваназе къонулъIа укес дукан нен, тIуьн уьпIюз, уьтIюс даа
94 грызть, кусать bite хIанчIизе, чIамизе къелечIурулъIа кьацикес кьацIа тIун кIасун гъанцI апIуб даа
95 сосать suck цIукIизе бахъIурулъIа супIбирес, ч1апбакьис цIупIа тIун фитIинун ккубхъус, чъуггус (чъубггус) ц1убданн
96 плевать spit гижи тузе турулъIа ту дахъас пув тIун тфу авун тув апIуб, шюш ккартIуб туй кхосса
97 рвать, блевать vomit лагIизе инцIцIаххурулъIа гьавулхъес, гlегlдарес кIарчI биллан экъуьчун, ахлахун ч1ябгъюс 1етто
98 дуть blow пузе гьурулъIа уфикIес уф чин уф гун уф ап1уб хьекха
99 дышать breathe хIухьел цIазе асси рехъIурулъIа гьигьикис ссихI бигьин нефес къачун ачIаккуб саде1а
100 смеяться laugh агIазе бадалъIурулъIа дукIарикис хъян хъуьруьн аьлхъюб дела
101 видеть see бехьизе гьаригурулъIа шибаис, чебаэс чIалан, ккаккан акун аьбкъюв, аьркъюв, рякъюб гаи, данн
102 слышать hear рагIизе анлъIурулъIа иргъис, бикьес баян, баллан ван хьун ерхьуб, абкув, йибхьув хаза
103 знать know лъазе бекъIурулъIа валис, балес кIулну бикIан чир хьун аьгьяхьуб хаа, довза
104 думать think ургъизе унгъилёрулъIа пикриикIис пикри бан фикир авун хиял апIуб ойла
105 нюхать, чуять smell сунтIизе, махI бачине шванурулъIа сунтикIис ссунтI учин ни чIугун ниъ ззиггуб тоса,
106 бояться fear хIенкъизе лъIурулъIа урухкIес нигьа услан кичIе хьун гучI апIуб кхера
107 спать sleep кьижизе кьукIунулъIа усис шанан ксун абхус, ахус д1айиж
108 жить live вукIизе, гIумру базе гIуми гурулъIа хIерирес, хIарис ялапар хъанан, оьрму бутан уьмуьр гьалун чIейи гъудзус даха
109 умирать; умереть die хвезе бикьIурулъIа вебкIес, ибкIис ивчIан кьин ликIус, кIус дала, кхалха
110 убивать kill чIвазе бикьIорулъIа хьавшис, кавшес бивкIлан, бивчIан кьин йихус денн, садаккха
111 бороться fight гугаризе бухъурулъIа ургъис, вирхlес лачIун уклан женг чIугун чIибггус, кчIихус къийса, лата
112 охотиться hunt чан гьабизе чани гурулъIа гIяирвашис авли уклан, хъирив агьлан гъуьрч авун хючи ап1ус талла
113 ударить hit базе кьварурулъIа бахъас рищун ягъун йевус, гъевус тоха
114 резать, рубить cut къотIизе букъурулъIа балъиес, рурчес, кебердес кьукьлан, духълан атIун алдабтIус, гьарабтIус хадо
115 разделить split бикьизе бикъурулъIа буртIес, бутIнадбирес, декlарбирес дачIин паюн, чара авун капIус дакъа
116 кольнуть, колоть [[]] хIунсизе сорорулъIа хъячIэс, къицбарес, оттахъес кьутлан ттун аьрхюс къовзо
117 царапать scratch харсизе хъасурулъIа хъабшикес, къяббарес ххарцив дуллан, ххяппа дуцIин чухун, цIарар авун цIахуб, чIюргъюб мIараш тийса
118 копать, рыть dig бахъизе батIорулъIа укъис, икъес дихлан (аьрщи); дуклан (ххунтIа) эгъуьн иригьус, уьрхъюс, уьдюхъюс ахка
119 плавать swim лъим хъвазе лълъенкьIорулъIа куртIикIес, кочIдякьис гьузун сирнавун чIучIуруфан, ккадаури гъягъюб нека
120 летать fly боржун энзе бигъурулъIа арсис, арцес лехлан лув гун тIибхус, тIирхус тIема вала (лела)
121 ходить, идти walk велъензе, белъензе, релъензе, елъензе болIурулъIа вашис, вашес, ватихьес занан фин гъягьюс, ругъус ваха, лела, эха
122 приходить, прийти come рачIизе бекъIурулъIа вакIис учIан атун гьюс дан
123 лежать lie вегизе кIонулъIа хIайсис, кайхьес, геризес утту ивхьуну икIан къаткун дахъус Iилла
124 сидеть sit кIусизе гъадукIурулъIа хьайис, кайэс щяикIан ацукьун депIюс, деуъс даха, Iен
125 стоять stand чIезе къIинурулъIа тIашхьайзис ацIан акъвазук дийикъус, дугьубжъус латта
126 вращать, вертеть turn тиризе ссорорулъIа ласухъес, сирбарес кIура баен бан элкъуьрун дийикъус, дугьубжъус хьийзо
127 падать fall гIодов ккезе гъаде гоцIцIурулъIа хьайхьис, кайкес, каркес агьлан аватун алдакус, аъхъус дожа
128 давать give кьезе охьурулъIа лугьис дулун, дуллан гун тувус дала
129 держать hold кквезе бихьурулъIа буцис дугьан кьун бисусдисус лело
130 сжимать squeeze къазе къинорулъIа гIинихьис, кьакьабирес, гъяжбирес чIувин бан чуькьуьн чIибкьус, чIиркьус Iовда
131 тереть rub кIвекIизе илIорулъIа суркикIис ссуку буллан гуьцIун архус, кттатус, каратус хьекха
132 мыть, умывать wash чуризе чорулъIа дирцес шюшин чуьхуьн жжикIус дила
133 вытирать wipe бацIцIизе мацIцIонулъIа бушкес лишин михьивун жжабкус, марцц апIуб хьекхо
134 тянуть pull цIазе данурулъIа зузбакьис, зузбирес кIункIу дуллан ялун ззиггус, ззивус ийза, ийзо
135 толкать, пихать push цузе бичурулъIа гакикес, къужбирес щилан эцягъун хъиззибггус, хъиззиггус титта
136 бросать, кидать throw реххизе зорорулъIа лайбакIис, игьес бутан вигьин гатаахьус кхийса
137 вязать, связывать tie бухьизе кIарурулъIа бигьис дахIлан, щащлан хрун хъибтIус, хъивижжус дехка, дуца
138 шить sew букъизе къинурулъIа бирбес дурухлан цун бирхус, дирхус тега
139 считать count малъизе бигурулъIа луес, бейгlес буккин, дуккин гьисабун вубхус, вухув (вурхуб) лара, дагардан
140 говорить, сказать say абизе экьурулъIа бурес, гъайикlес гъалгъа тIун лугьун кIус, ппуз, кттухуб ала
141 петь sing ахIизе гьурулъIа далайикес балай тIун мани лугьун мяъли урхус локхар
142 играть play хIазе бахвадурулъIа хIазтайкьис туркIу тIун къугъун тамаша апIус ловза
143 плыть float лъим хъвазе III чухбикIис, кlуртlикlес гьузуй ачин сирнавун лагъунди нека
144 течь flow чваххизе чваххурулъIа дураарбукьес, жугъбикlес экьи нан авахьун литIан, битIал эха
145 замёрзнуть, замерзать freeze цIорозе жакъIурулъIа баргIяс, миъаэс микIлачIлан, бяхълан тIакьун, муркIад кьун миркк хьуб, аргъус гIоро
146 пухнуть swell гьорозе абахурулъIа бимдес урухлан дакIун ирппус, аьргъюс деста
147 солнце sun бакъ милъи бархӀи баргь рагъ ригъ малх
148 луна, месяц moon моцI боцIцIо баз барз варз вадз бутт
149 звезда star цIва цIцIвари уръи, зубари цIуку гъед хажж, хяд седа
150 вода water лъим лълъени шин щин яд щид, шар хи
151 дождь rain цIад цIцIари заб гъарал марф, къвал мархь, хмул догIа
152 река river гIор инххе хIеркI нех вацI нир хи
153 озеро lake хIор ингьвара шара бяр вир, уьр даггар Iам
154 море sea ралъад ралъа урхьу хьхьири гьуьл гьюл хIорд
155 соль salt цIам цIцIани зIа, зе, це цIу кьел кьил туьх
156 камень stone гамачI инчIа къаркъа чару къван гъан кхера (бу), т1улг (бу)
157 песок sand чабах сали гъум къун къум гъум, симс гIум
158 пыль dust хIур тата пяхI, хяса лах руг бишируг, чюрх чан, хIур
159 земля earth ракь унсси ванза, анджи аьрщи накьв, чил жжил, руг латта, дуьне
160 туча, облако cloud накIкI гьира гъагул, дирихь ттурлу циф амс марха
161 туман fog [[]] мучIу мусидирихь ттурлу циф жжиф дохк
162 небо sky зоб реше зак ссав цав дзав стигал
163 ветер wind гьури лъве дягI марч къай, гар микI мох
164 снег snow гIазу анжи дяхIи марххала жив йиф луо
165 лёд ice цIер жари миъ микI мурк мигги, миркк ша
166 дым smoke кIуй кIкIви вера, гав пуркIу гум кум кIур
167 огонь fire цIа чIари цIа цIу, лами цIай цIа цIа, алу
168 зола, пепел ashes бухIун терети палда, сури лах руьхъ кIирхъ, рюкъ юкъ, чим
169 жечь burn [[]] чIорулъIа игес ччучлан кьун, ккьун ургуб даго
170 дорога, путь road нухI микъи гъу, гьуни, дякь ххуллу рехъ рих, рякъ некъ (бу)
171 гора mountain мегIер беча дубур, бяхl зунтту сув сив, унцI лама
172 красный red багIараб гьирида хинтIина ятIулсса яру ирув цIиэн
173 зелёный green гIурчинаб жомолIи шиниша щюллисса [[къацу] чрув баьццара
174 жёлтый yellow гIуббаб тIигьолIи бухъуцIа, бухъутlа хъахъисса хъипи къархув можа
175 белый white хъахIиляб башидаа цIува, цlуба кIяласса лацу лидзув кIайн
176 чёрный black чIегIераб бачIида цIудара лухIисса чIулав кIарув 1аьржа
177 ночь night къас ралъIа дуги хьхьу йиф йишв, мичIи буьйса
178 день day къо жо бархIи кьини югъ йигъ де
179 год year сон реше дус шин йис йис, фасл шо
180 тёплый warm хьенаб анссада ванаси гьилисса чими, къуьруьгъуьм манув довха, мелла
181 холодный cold цIорораб жагьуда бугIярси дяркъюсса къайи, мекьи мичIлув шийла
182 полный full цIураб бечIада бицIибси бувцIусса ацIай ацIнайюв дуьззина
183 новый new цIияб чIинда сагаси цIусса цIийи цIеюв керла, цIина
184 старый old басратаб башада ухъна хъунав хьусса, духсса цIуру ерсюв, кьавув къена, тиша, шира
185 хороший; добрый good лъикIаб шода гIяхIси ххуйсса хъсан, къени иджув, ужжув дика
186 злой, плохой bad квешаб кошада гьимикар, вайси, хурда оьккисса чIуру, канда, нагьакьан, пис харжжув вуон
187 гнилой rotten хIвараб турада берхIибси аьвсса ктIай гьутIув дахкаделла
188 грязный dirty чорокаб чорокада цIахси, бясунси, нясси чапалсса кьацIай чиркув, алацIнайюв, кацIнайюв боьха
189 прямой straight битIараб битIада бархьли аркьуси, гьарси тIайласса кьулу сагънув нийса
190 круглый round гургенаб гингада журга ккурккисса элкъвей цIицIмигув, гургумув горга
191 острый sharp алмасаб багIада бугаси дайлсса, мицI бусса хци учIрув, дярхнайюв ира
192 тупой dull бал хва-хвараб ичвикабе кьутаси, гъакси дис, гъутта адам къуркъасса къуьруь дуркьрув аьрта
193 гладкий, ровный smooth цIвакараб битIада царугси, лугlяна, гьарси саргьунсса цIалцIам аьлжжяхюв шера
194 мокрый wet биччараб биццада бемгьурси атилсса кьежей кьяшшув тIеда
195 сухой dry букъараб букъада берубси кьавкьсса кьуру, кьурай гъерццув декъа
196 правильный correct битIараб битIада бархьси тIайласса дуьз дишшув бакъ
197 близкий near аскIояб бакьIихъессе гъамси, мякьлабси гъансса мукьва багахьайюв генадоцу, уллера
198 далёкий, дальний far рикIкIадаб инкIарахъилълъессе гьарахъси, гlеркъаси архсса яргъа ярхлахьайюв гена
199 правый right кумараб гIанцIилIи балуй шайчибси урчIахсса эрчIи харччул аьтту
200 левый left мекъаб беццалIи алгъай шайчибси кияхсса чапла гагул аьрру
201 при, у, возле at -ух -хари -ци, мякьлаб чIарав къвалав, патав, мукьув багахь, -хь улле, юххе, юххехь
202 в in жаниб [[]] -ци, бухlнаб -ву, -вун , -е, -уна , -гу чохь, чу
203 с, со with -гина [[]] барх - галаз, гваз, санал -хьри, -хь дуьйна, т1ера
204 и and ва -ала -ра, ва, амма ва ни, ва ва -ра а
205 если if -ни чегва рахли,нагагь агана -тIа, нагагь ккунш, , -дарш нагахь
206 потому что because гьелдалъун, щайгурелъул чугвекьала сен-эгьену мунияту, цанчирча вучиз лагьайтIа швуман хIунда аьлча
207 имя name цIар цIцIери зу, у цIа тIвар ччвур, цIур, дзур цIе
Списки Сводеша для разных языков
Абхазо-адыгскиеАфразийскиеБалтийскиеБантуГерманскиеГреческийДене-енисейскиеИндоарийскиеИндоиранскиеИскусственныеКельтскиеМонгольскиеНахско-дагестанскиеПалеоазиатскиеРоманскиеСамодийскиеСино-тибетскиеСлавянскиеТунгусо-маньчжурскиеТупи-гуараниТюркскиеФинно-угорскиеКартвельские